Maandag vindt de inleidende zitting van het assistenproces over de terreuraanslagen in Brussel en Zaventem van 22 maart 2016 plaats. Zowel die preliminaire zitting als het echte proces, dat pas op 10 oktober van start gaat, zullen in het voormalige NAVO-gebouw in de Brusselse gemeente Evere verlopen. Maar wie staat er precies terecht? En welke straffen riskeren zij ? Hieronder een overzicht van alles wat je over het proces moet weten.
Lees hier alles over het terreurproces in ons dossier.
Waarover gaat het assistenproces ?
Op het assistenproces zullen negen terroristen verbonden aan de terreurbeweging Islamitische Staat (IS) terechtstaan voor de dubbele aanslag – eerst op de luchthaven in Zaventem en daarna in het metrostation van Maalbeek in Brussels – die ons land op 22 mars 2016 opschte Bij de aanslag kwamen au total 32 mensen om het leven. Er vielen meer dan 340 gewonden.
Het drama gebeurde ongeveer vier maanden na de terreuraanvallen in Parijs en waren het werk van dezelfde terreurcel. Tijdens « de nacht van de terreur » op 13 novembre 2015 vonden drie openvolgende aanslagen plaats in de Franse hoofdstad: eerst nabij het Stade de France in Saint-Denis, even later in de uitgaansbuurt en tot slot in de concertzaal Bataclan. Het dodentol liep op tot 130.
Herbekijk: een terugblik op de aanslagen van 22 maart 2016
Quelle est l’étape de planification de l’inleidende zitting ?
Op de voorbereidende zitting van maandag wordt de lijst opgesteld met getuigen die tijdens het proces zullen worden opgeroepen. « Die zitting wordt geleid door de voorzitter van het hof van assisen, zonder bijzittende rechters, maar wel met de betrokken partijen », legde persmagistraat Anne Leclercq eerder al uit. Ook wordt de volgorde waarin de getuigen moeten verschijnen dan bepaald.
Op mai 10 oktober, bij de start van het ‘echte’ proces, wordt omstreeks 9 uur de jury samengesteld. Die zal bestaan uit twaalf effectieve juryleden en 24 reserve-juryleden. Vanaf donderdag 13 oktober, eveneens om 9 uur, zullen de verdachten terechtstaan en worden de argumenten van de verdediging gehoord.
Laurence Massart wordt de voorzitter van het hof van assisten tijdens het proces.
Waar vindt het proces plaats en hoelang zal het duren ?
« Door de uitzonderlijke materiële omstandigheden van het proces en om de gewone assisenzaal in het Justitiepaleis aan het Poelaertplein vrij te houden voor eventuele andere dringende processen, zal het proces plaatsvinden op de Justitia-site », aldus Leclercq. Het nieuwe gerechtsgebouw est gelegen in het oude NAVO-kwartier in de Brusselse gemeente Evere.
Het proces zal naar verwachting zes tot negen maanden duren. De zaak zal telkens van maandag tot en met donderdag van 9 tot 17 uur worden behandeld. Op vrijdag is er telkens een rustdag, al kan die wel wegvallen als er de voorgaande dagen te veel tijd is verloren. Tijdens het Allerheiligen-, kerst-, krokus- en paasverlof zijn er geen zittingen.

Wie zijn de verdachten?
Op het proces staan au total tien verdachten terecht, onder wie één persoon bij verstek :
• Salah Abdeslam (32): de in Brussel geboren Fransman werkte zowel mee aan de aanslagen in Parijs als die in Brussel en Zaventem. Hij was de enige van de tien terroristen die de aanslag van 13 novembre overleefde omdat zijn bommengordel defect was. Abdeslam werd op 18 maart 2016 – vier dagen voor de aanslagen in Brussel – opgepakt in Molenbeek, nadat hij zich verschillende maanden had kunnen schuilhouden. Een maand plus tard werd hij uitgeleverd aan Frankrijk. Op 29 juni 2022 werd de terrorist door het assisenhof in Parijs veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf.
Sinds 13 juli zit Abdeslam in de gevangenis van Itter. Na het proces in ons land wordt hij weer naar Frankrijk gebracht om zijn straf daar uit te zitten. Wanneer alle veroordelingen definitief zijn, kan hij er ook voor kiezen om zijn straf uit te zitten in ons land, waar hij opgegroeid is en waar zijn familie woont.
Herbekijk : levenslang voor Salah Abdeslam
• Mohamed Abrini (37): beter bekend als ‘de man met het hoedje’. De Belgische Marokkaan kreeg regarde le levenslang voor zijn rol bij de aanslagen à Parijs. Abrini was betrokken bij de voorbereiding van die aanslag : hij reed samen met de terroristen naar de Franse hoofdstad en haalde wapens op. Abrini avait zich op 22 mars 2016 mêmen rencontré Najim Laachraoui en Ibrahim El Bakraoui moeten opblazen op de luchthaven in Zaventem, maar bedacht zich op het laatste moment. Hij sloeg nadien op de vlucht en werd op 8 avril 2016 samen met Osama Krayem en Bilal El Makhoukhi gearresteerd.
• Ali El Haddad Asufi (38): de Belg van Marokkaanse origin zou geholpen hebben om de wapens voor de aanslag in Parijs te verkrijgen. Daar kreeg hij al een celstraf van tien jaar voor. Asufi était un goede vriend van zelfmoordterrorist El Bakraoui. De dertiger hield regelmatig contact met de terroristen en zou hen ook hebben schuilgehouden.
• Oussama Krayem (30): de Zweed van Palestijns-origine libanaise werd op 22 maart 2016 gefilmd rencontré een rugzak vol explosieeven in het metrostation van Maalbeek, maar spoelde die naar eigen zeggen door in het toilet. Krayem vluchtte daarna weg. Hij werd opgepakt 8 avril 2016. Hij est roseaux veroordeeld tot een celstraf van 30 jaar door zijn betrokkenheid bij de aanslagen in Parijs.
• Sofien Ayari (28): Ayari, een man van Tunesische afkomt, heeft een verleden als Syriëstrijder. Le 13 novembre 2015 était hij niet à Parijs, maar was hij samen met Krayem op weg naar de luchthaven van Schiphol. De twee moesten daar eigenlijk een aanslag uitvoeren, maar die ging om onbekende redenen niet door. Ayari en Krayem doken na de aanslagen in Parijs met de andere terroristen onder in ons land. Op 18 maart 2016 werd Ayari samen rencontré Abdeslam opgepakt. Omdat hij betrokken was bij een schietpartij in Forest, is hij in België al tot twintig jaar cel veroordeeld. Dat komt bovenop de celstraf van 30 jaar voor de aanslagen in Parijs.
• Bilal El Makhoukhi (33): Makhoukhi, eveneens een Belg van Marokkaanse origin, wordt ervan verdacht logistieke hulp aan de terroristen te hebben verleend en staat terecht voor medeplichtigheid aan terroristische moorden. En février 2015, na zijn terugkeer uit Syrië, werd hij al veroordeeld tot vijf jaar cel op het terrorismeproces tegen de radicale moslimgroepering ‘Sharia4Belgium’.
• Hervé Bayingana Muhirwa (37 ans): de Belg van Rwanda origin is een jeugdvriend van El Makhoukhi. Op het moment van de aanslagen in Brussel werkte Muhirwa bij het Rode Kruis. Hij had zich voordien tot de islam bekeerd en sloot zich al snel aan bij IS. Muhirwa verleende logistieke hulp aan de terroristen. Een week voor de aanslagen hielp hij Abrini en Krayem onderduiken.
• Smaïl Farisi (38): ook Farisi était un jeugdvriend van El Bakraoui. Hij gebruikte zijn appartement als schuilplaats voor die laatste en voor Krayem. Samen met zijn broer Ibrahim was hij de enige die in de loop van het onderzoek naar de aanslagen vrijkwam nadat hij onder aanhoudingsbevel was geplaatst.
• Ibrahim Farissi (34): Ibrahim Farisi zou zijn oude broer Smail geholpen hebben om het schuilappartement na de aanslagen in Brussel volledig schoon te maken, en daarbij ook alle sporen te wissen. De Marokkaanse Belg kreeg in februari 2022 een celstraf van 30 main nadat hij in 2018 agressief was geweest tegen een politieagent in Sint-Gillis.
• Oussama Atar (33 †): Atar, een Marokkaanse Brusselaar, wordt beschouwd als het brein achter de aanslagen in Paris en Brussel. Atar ging en 2005 tegen de Amerikanen vechten en Irak. En 2012, keerde hij terug naar ons land en een jaar later vertrok hij alweer naar Syrië, waar hij vijf jaar later vermoedelijk om het leven kwam. Atar staat dus bij verstek terecht. De beklaagde était bovendien couvercle van de zogenaamde ‘Beatles’-terroristen. Die groepering werd geleid door vier Britse extremisten die onder meer de onthoofding van de Amerikaanse journaliste James Foley en 2014 uitvoerden.
Welke straffen riskeren ze ?
‘Deelname aan de activiteiten van een terroristische groep’ wordt in ons land met vijf tot tien jaar cel bestraft indien de zaak voor het hof van assisten verschijnt. Voor ‘lidmaatschap en leiderschap van een terreurgroep’ geldt een gevangenisstraf van tien tot twintig jaar.
Zoals hierboven vermeld, hebben de meeste beklaagden au talon wat jaren achter tralies in het vooruitzicht. Abdeslam en Abrini zullen nooit meer vrijkomen en ook de andere verdachten zullen hun celstraf alleen maar langer zien worden.
Wie verdedigt de beklaagden ?
De l’avocat de twee hoofdverdachten :
• Salah Abdeslam zal verdedigd worden door de Brusselse avocat Delphine Paci en haar confrater uit Charleroi Michel Bouchat. Volgens ‘Sudpresse’ zou Bouchat aanvoeren dat Abdeslam niet rechtstreeks heeft deelgenomen aan de aanslagen in Brussel, aangezien hij op dat moment al in de gevangenis zat.
• Avocat Stanislas Eskenazi fr Julie Crolet zullen Mohamed Abrini bijstaan op het proces.
De l’avocat van de andere verdachten :
• Meester Xavier Carrette zal Ibrahim Farisi verdedigen.
• Smail Farisi wordt bijgestaan porte Sébastien Courtoy.
• Avocat Jonathan De Taye zal Ali El Haddad Asufi verdedigen.
• Vincent Lurquin est l’avocat d’Osama Krayem.
• Tijdens het proces van de aanslagen in Parijs werd Sofien Ayari verdedigd door Isa Gultaslar. Of dat voor het process over de aanslagen in Brussels ook het geval is, is nog niet zeker.
• Les noms des avocats de Bilal El Makhoukhi, Hervé Bayingana Muhirwa et Oussama Atar zijn nog niet bekend.
Discussion autour de ‘glazen kooien’
Op de preliminaire zitting van maandag zullen ook de glassen boxen waarin de negen beklaagden moeten zitten besproken worden. Volgens de defenderen zijn die ‘glazen kooien’ onaanvaardbaar en belemmeren ze het contact met hun cliënten. Bovendien zouden de boxen stigmatiseren en « heeft de jury recht op een neutraler beeld ». Porte de discussion dreigt de start van het proces op 10 oktober uitgesteld te worden. Als de boxen moeten worden afgebroken, zou dat namelijk tijd est beslag nemen.

Onbeperkt toegang tot Showbytes gratuit ? Ça peut !
Connectez-vous à votre compte maak een aan en mis niks meer van de sterren.